Gandalf, znany pod przydomkiem Szary, a następnie Biały – postać fikcyjna stworzona przez angielskiego pisarza fantasy Johna Ronalda Reuela Tolkiena, debiutująca w jego powieści Hobbit, czyli tam i z powrotem wydanej w 1937 roku, a następnie rozwinięta we Władcy pierścieni, wydanym w trzech tomach w latach 1954-1955. W późniejszym czasie wielokrotnie pojawiająca się w produkcjach powiązanych z Tolkienowskim uniwersum Śródziemia, w tym w filmach oraz grach komputerowych. W filmowych adaptacjach Władcy pierścieni i Hobbita wyreżyserowanych przez Petera Jacksona w Gandalfa wcielił się Ian McKellen, użyczający tej postaci głosu również w niektórych grach komputerowych opartych na filmach lub książkach.
Polski dubbing
| Rok | Tytuł | Głos | Aktor | ||
|---|---|---|---|---|---|
| 2012 | Hobbit: Niezwykła podróż | Wiktor Zborowski | Ian McKellen | ||
| 2013 | Hobbit: Pustkowie Smauga | Wiktor Zborowski | Ian McKellen | ||
| 2014 | Hobbit: Bitwa pięciu armii | Wiktor Zborowski | Ian McKellen | ||
| 2014 | LEGO: Przygoda | Paweł Szczesny | Todd Hansen | ||
| 2016 | Miasteczko South Park | Miłogost Reczek | Kyle McCulloch | ||
| 2002 | Władca pierścieni: Drużyna Pierścienia | Mikołaj Müller | Tom Kane | ||
| 2004 | Hobbit | Mikołaj Müller | Jim Ward | ||
| 1978 | Władca pierścieni | Włodzimierz Bednarski | William Squire | ||
| 2002 | Dwie wieże | Krzysztof Gosztyła | |||